Het orgel in kerkgebouw "de Poort"
Bij de in gebruik name van het nieuwe kerkgebouw was er ter completering van de
gemeentezang geen geld meer voor een nieuw orgel. Daarom werd een advertentie
geplaatst in het dagblad Trouw, waarin een 2e hands orgel te koop werd gevraagd.
Uit de diverse reacties daarop werd een groot 2 klaviers harmonium met pedaal en
windmachine gekocht voor de prijs van fl. 1.750,-, om later (in 1963) weer te
worden verkocht voor fl 1.000,-.
Het huidige orgel.
Mede door het houden van allerlei acties om geld bijeen te brengen kon de
orgelcommissie in 1963 op zoek naar een nieuw orgel. Het huidige orgel is
gebouwd in 1963 door fa. Fonteijn en Gaal uit Amsterdam, met 9 registers
verdeeld over 2 klavieren en pedaal en heeft een elektrisch pneurnatische
tractuur. In verband met de beperkte afmetingen van het platform waarop het
orgel geplaatst moest worden, waren er twee mogelijkheden:
1. een orgel met een aangebouwde speeltafel
2. een orgel met een speeltafel beneden in de kerk
Er werd uiteindelijk gekozen voor de eerste mogelijkheid, toen bleek dat er toch
net voldoende ruimte voor deze opstelling was.
Restauratie
Het orgel werd in 1983 gerestaureerd door de firma Kaat en Tijhuis uit Kampen.
Bij het opknap- en revisiewerk werden alle pijpen verwijderd en grotendeels naar
Kampen opgestuurd om te worden afgedraaid en voorgeïntoneerd. De bestaande
registers werden opnieuw geïntoneerd en één van de registers, de Salicionaal 8'
werd vervangen door een Roerfluit 8'. Van belang was ook de uitbreiding van het
orgel met een tongwerk, te weten een Dulciaan 8'. Verder werd het orgel van een
kast voorzien en werd het pedaal met drie toetsen uitgebreid. Van het tongwerk
werd een transmissie gemaakt op het pedaal. Het resultaat van deze restauratie
is dat het orgel een mildere en warme klankkleur heeft gekregen.
MANUAAL I |
MANUAAL II |
PEDAAL |
SPEELHULPEN |
Prestant 8' |
Roerfluit 8' |
Subbas 16' |
Koppel I + II |
Holpijp 8' |
Speelfluit 4' |
Fagot 8' (transmissie) |
Koppel ped. + I |
Octaaf 4' |
Gemshoorn 2' |
Dulciaan 4' (transmissie) |
Koppel ped. + II |
Mixtuur 2 st. |
Sesquialter 2 st. |
Tremulant |
|
Dulciaan 8' |
Organisten: Niek Koers, Krijn Brouwer van 1952-1977, Peter Zwart
en Kees Prins.
Vanaf 1975 tot op heden bespeelt Jan Kruithof het orgel.
Het orgel in kerkgebouw “de Burght”
bourdon 16 voet
sexqualter 2 sterk
prestant 8 voet
supperoctaaf 2 voet
holpijp 8 voet doorlopend
mixtuur 3 sterk
fluit travers 8 voet
fluit d’amour 4 voet
quint 3 voet
tremulant
octaaf 4 voet
trompet 8 voet
Het orgel is in de jaren 1814-1818 door de orgelmaker Garstenhouer uit
Monnickendam gebouwd. In de jaren daarvoor had hij reeds twee orgels
in Monnickendam gebouwd. Vermoedelijk is dit orgel ook in zijn geheel
in Monnickendam gemaakt; in juni 1818 werd het feestelijk ingehaald
op Texel. Door zijn voortijdig overlijden heeft Garstenhouer de
afbouw van het orgel op Texel jammer genoeg niet kunnen meemaken.
Het orgel is afgebouwd door de orgelmaker Hillebrand uit Leeuwarden.
Het snijwerk van de orgelkast heeft overeenkomst met dat van Strumphler
die in dezelfde tijd leefde als Gerstenhauer.
Verder bevat het front grotendeels houten imitatie pijpen. Het orgel
heeft 1 manuaal, een aangehangen pedaal en de volgende 12 registers:
In 1934 is er een windmachine geplaatst door de
firma Standaard uit Schiedam. In 1953 werd het orgel
gerestaureerd en geheel opnieuw geïntoneerd in de
destijds zeer in zwang zijnde zgn. “Neo – Barokstijl”.
Eind jaren 80 was het orgel weer aan een grondige
restauratie toe. Dit is gebeurd in 1991/92
door de
orgelbouwer Mense Ruiter te
Zuidwolde.
Het pijpwerk is toen weer opnieuw geïntoneerd met als
resultaat dat
de klankverhouding van de registers onderling
veel beter is geworden. Het geheel
klinkt als herboren;
voller van toon en meer draagkracht.
Jammer dat bij
de laatste restauratie het instrument niet
is uitgebreid met een zelfstandig
pedaal. Ter ondersteuning
van
de gemeentezang zouden draagkrachtige pedaal
stemmen een welkome aanvulling zijn.
Organist en cantorijdirigent is Dyo Wassink.